In de serie Beleggerspraat nemen bestuurslid Anne Kock en Chief Investment Officer Peter Kolthof je mee in de bijzondere en belangrijke wereld van beleggingen. Ze vertellen je waarom we als pensioenfonds beleggen, en waarin, en hoe we aankijken tegen bijvoorbeeld duurzaam beleggen en beleggen in fossiele brandstoffen als steenkool, aardolie en aardgas. Zo maak jij kennis met de beleggingswereld. In dit eerste interview vertellen Anne en Peter meer over de basis van pensioen en beleggen.
Anne en Peter werken bij Pensioenfonds PGB, omdat zij het een ondernemend fonds vinden. Een pensioenfonds dat kansen pakt en zijn eigen weg kiest. Daarnaast zorgt het nieuwe pensioen voor veel uitdagingen in hun werk.
Waarom beleggen pensioenfondsen?
Anne: Om het geld van de deelnemers, en dus het pensioen van nu en later, waardevast te houden. Dat betekent dat je met je pensioen straks net zoveel kunt kopen als met je pensioen nu. Hiervoor moet je er rekening mee houden dat prijzen stijgen. Want als we nu opzijzetten wat er straks nodig is, hou je geen rekening met prijsstijgingen.
Peter: In het nieuwe pensioen krijgt beleggen een nog belangrijker rol, of ten minste… het wordt zichtbaarder voor deelnemers. Het is echt een heel lastig, maar erg belangrijk onderwerp, dat veel ’moeilijke keuzes meebrengt. Daarom willen we ook graag eerlijk en open zijn. Soms gaan dingen goed, maar soms ook niet zo goed. Dat moet een deelnemer dan wel weten.
Anne jij werkt voor het pensioenfonds, Peter jij voor de uitvoeringsorganisatie. Hoe ziet die samenwerking eruit?
A: We denken na over onze rolverdeling en hoe we dit samen doen. Het pensioenfonds gaat meer over de strategie en het beleid. Peter is bij de uitvoeringsorganisatie onder andere verantwoordelijk voor de beleggingen. Die strategie en uitvoering lopen naadloos in elkaar over, dus dat doen we samen.
P: Het een kan niet zonder het ander. Het pensioenfonds denkt na over wat ze willen. Wij als uitvoeringsorganisatie denken dan na over of en hoe we dat kunnen realiseren. Dus je hebt elkaar echt nodig. Vooral omdat Pensioenfonds PGB eigenaar is van de uitvoeringsorganisatie en wij als uitvoeringsorganisatie maar één klant hebben. Daardoor heb je een sterke relatie. Dat is volgens mij redelijk uniek.
A: Dat is waarom die samenwerking ook gemakkelijker gaat en het nóg naadlozer in elkaar kan overlopen. We willen ook hetzelfde, namelijk: onze deelnemers een zo goed mogelijk pensioen bieden.
Waarom is het belangrijk dat mensen iets weten van beleggen?
A: Omdat het hun geld is waar wij mee beleggen. Het is niet ons eigen geld, maar het geld van onze deelnemers. En daar moeten we goed voor zorgen. Dat houden wij ook altijd in ons achterhoofd, sterker nog: het is hét belangrijkste uitgangspunt voor onze beleggingen. Dat staat ook in ons beleggingsbeleid. We hebben ook een duurzaam beleggingsbeleid. Daarin staat niet alleen hoe we beleggen, maar ook hoe we daarbij denken aan duurzaamheid.
P: Dat beleid komt niet uit de lucht vallen, we vragen onze deelnemers regelmatig naar hun mening. Dat is best lastig, want wij hebben deelnemers uit 16 verschillende sectoren. Van zeevisserij tot reisbranche. En van grafimedia tot groothandel in bloemen en planten. Dat is een dwarsdoorsnede van heel Nederland. En zo veel mensen, zo veel meningen. Dus het is niet altijd even gemakkelijk om aan de hand van die uitkomsten beleid te maken. Daarnaast hebben wij te maken met wet- en regelgeving. Zo mogen wij bijvoorbeeld niet beleggen in bepaalde wapens, zoals clustermunitie. En we willen ook in sommige zaken niet beleggen, omdat wij dat echt ongepast vinden. Zoals de tabaksindustrie of kinderarbeid.
Duurzaam klinkt goed, maar halen jullie dan wel het hoogste rendement?
A: Duurzaamheid hoeft niet ten koste te gaan van het rendement. Bij al onze beleggingen wegen we de 4 factoren duurzaamheid, kosten, rendement en risico tegen elkaar af. Klimaatverandering kan bijvoorbeeld een groot risico zijn voor onze beleggingen. Daar houden we rekening mee in ons duurzaam beleggingsbeleid. Soms maken we een keuze die misschien niet direct het allerhoogste resultaat oplevert, maar die wel bijdraagt aan een leefbare wereld. Ook omdat dat dan bij onze deelnemers past.
P: Het hoeft elkaar op de lange termijn dus niet te bijten. Duurzaamheid gaat echt niet altijd ten koste van het rendement. Soms zie je zelfs op de korte termijn eerder dat de risico’s van een duurzame belegging beperkter zijn.
A: We willen een zo goed mogelijk pensioen in een leefbare wereld, daarvoor moeten we verschillende keuzes maken. Waar het mogelijk is, proberen we ons te richten op de zaken waarmee we de wereld beter maken. Want als de wereld niet leefbaar is, wat heb je dan nog aan een goed pensioen?
P: Je kan niet stellig zeggen dat een duurzame belegging minder of misschien zelfs meer oplevert. Er zit een relatie tussen de duurzaamheidsproblemen die we nu zien en de manier waarop we daarmee omgaan, en de toekomstige waarde van bedrijven. We proberen ons hierbij ook echt te richten op het verbeteren van de wereld. Dus we sluiten niet per se alles uit dat niet groen genoeg is, maar blijven soms ook juist beleggen om het gesprek aan te kunnen blijven gaan. Anne schreef hier laatst een column over.
Kunnen deelnemers invloed hebben op hoe jullie hun geld beleggen?
A: Zeker! Graag zelfs. Bij onze beleggingen houden we rekening met de wensen van onze deelnemers. Daarom vragen we ook regelmatig hoe zij willen dat wij voor ze beleggen en welke thema’s zij daarbij belangrijk vinden. Uit onderzoek onder onze deelnemers in 2023 bleek dat maar liefst 70% het belangrijk vindt dat we duurzaam beleggen. En dat zij de thema’s klimaat, biodiversiteit en voeding heel belangrijk vinden. 5% van onze deelnemers vindt rendement het allerbelangrijkste. Het is aan ons om goed uit te leggen waarom juist duurzaam beleggen zo ontzettend belangrijk is. Een ander onderzoek vorig jaar ging over hoeveel risico onze deelnemers kunnen en willen dragen. Aan de hand daarvan kunnen wij dan weer bepalen welke beleggingen wij doen. Over de uitkomst daarvan vertellen Peter en ik graag in het volgende deel van Beleggerspraat meer.
Anne Kock (45) is nu een jaar bestuurder bij Pensioenfonds PGB. Zij houdt zich bezig met alles rondom de aandelen en de financiële situatie van het fonds. Ze is voorzitter van de commissie balansbeheer en daarnaast besteedt zij veel aandacht aan duurzaam beleggen. Ze is al lang actief in de financiële wereld. Onder andere als toezichthouder bij De Nederlandsche Bank. Omdat zij veel verschillende functies heeft gehad, bekijkt ze de onderwerpen die op de bestuurstafel liggen van diverse kanten. Ze woont samen met haar man en 3 kinderen in Haarlem. In haar vrije tijd is ze graag sportief bezig met fietsen, hardlopen of surfen.
Peter Kolthof (57) is ‘Chief Investment Officer’ bij PGB Pensioendiensten, de uitvoeringsorganisatie van Pensioenfonds PGB. Dat betekent dat hij verantwoordelijk is voor de alle beleggingen en alles wat daarbij komt kijken. Een groot deel van zijn werkende leven werkt hij voor of bij pensioenfondsen, waaronder Shell Pensioenfonds. Sinds 2020 werkt hij bij PGB Pensioendiensten. Peter woont in Den Haag, zijn vrouw en hij hebben een zoon en een dochter. In zijn vrije tijd is hij voorzitter van rugbyclub Hoek van Holland.